1) art. 69 ust. 6, 7 i 9, art. 70, art. 72 ust. 2, art. 135 ust. 2 i art. 136 ustawy o biegłych rewidentach, 2) art. 4 i art. 5 oraz art. 17 ust. 1 akapit drugi i ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań 5) środkach trwałych - rozumie się przez to środki, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, w tym środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, otrzymane w zarząd lub użytkowanie i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zgodnie z art. 32 ust. 7 ustawy o rachunkowości, jednostka mikro, jednostka mała oraz jednostka, o której mowa w art. 3 ust. 2 i ust. 3 pkt 1 i pkt 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1057 ze zm.), która spełnia warunki określone w art. 3 ust. 1c pkt 1 albo ust. 1d ustawy o z udzielaniem zwrotnej pomocy finansowej zakładom ubezpieczeń, o której mowa w art. 99 ust. 1 ustawy, tworzony w szczególności ze środków wpłacanych przez członków Funduszu, o których mowa w art. 97 ust. 1 i 2 ustawy; 3) fundusz statutowy – fundusz tworzony z aktywów netto Funduszu z wyłączeniem funduszu pomocowego i funduszy Ustawa o rachunkowości,o rachunkowości,Rozdział 5. o których mowa w art. 3 objaśnienie pojęć ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności W myśl art. 3 ust. 1 pkt 30 ustawy o rachunkowości, przez przychody i zyski rozumie się uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż . Większość składników majątkowych, które wykorzystuje się w prowadzonej przez siebie działalności, są środkami trwałymi i będą zaliczane do ewidencji środków trwałych, ale niektóre z nich, które nie spełniają określonych wymogów prawnych, mogą być zaliczone do wyposażenia – ewidencji wyposażenia. Konieczność księgowania całego majątku przedsiębiorstwa prowadzi do konieczności poprawnego i właściwego jego kategoryzowania i rozdzielania. Podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej często mają problem z określeniem tego, w jaki sposób należy prawidłowo zaksięgować dokonane zakupy. Istotnym jest także rozróżnienie zakupu - czy jest on kwalifikowany jako środek trwały, czy może jako wyposażenie? W świetle zapisów zawartych w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Środki trwałe są to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, spełniające następujące warunki: przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności (okres, w którym według przewidywań jednostka będzie osiągała korzyści ekonomiczne w wyniku używania tego składnika) jest dłuższy niż rok, są kompletne oraz zdatne do użytku, tj. są wyposażone we wszystkie elementy niezbędne do funkcjonowania zgodnie z przeznaczeniem, a także na tyle sprawne technicznie oraz dopuszczone do używania pod względem prawnym, że mogą być wykorzystywane w prowadzonej działalności, przeznaczone zostały na potrzeby jednostki, tj. będą służyć realizacji celów określonych w dokumentacji jednostki (umowie, statucie, wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub innej ewidencji wymaganej przepisami prawa). Powinny także spełniać definicję aktywów określoną w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości – „aktywa to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych”. Do środków trwałych zalicza się: nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych, inwentarz żywy. Zakup a środek trwały Aby zakup został uznany za środek trwały, musi spełniać pewne wymogi. Środek trwały musi być własnością lub też współwłasnością podatnika i musi zostać nabyty, lub wytworzony we własnym zakresie. Ponadto składnik ten musi być kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania. Co ważne, składnik, który uznaje się za środek trwały, musi mieć określony przewidywany okres użytkowania dłuższy niż 1 rok (a wartość początkowa musi przekraczać ww. 10 000 zł netto). Musi być także wykorzystywany przez podatnika wyłącznie na cele firmowe, czyli na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo oddanym do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Środki trwałe podlegające amortyzacji W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie określił wprost definicji środka trwałego. Wskazał jedynie (w art. 22a) składniki majątku, które przy spełnieniu określonych warunków można uznać za środki trwałe podlegające amortyzacji. Jak wynika z art. 22a. pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu, inne przedmioty - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1. Odpisy amortyzacyjne Wprowadzone do ewidencji środków trwałych składniki majątku spowodują, iż będzie można zaliczyć wydatki dotyczące kupna środków trwałych do kosztów uzyskania przychodu. Dokonuje się tego za pomocą odpisów amortyzacyjnych. Koszty będą rozłożone w czasie, nie będą więc odliczone jednorazowo. Uwaga! Wszelkie operacje dotyczące środka trwałego muszą być zapisane w ewidencji środków trwałych, jeżeli dany składnik majątku został zaliczony do ewidencji ŚT. Środek trwały można rozliczać w kosztach w rozłożonym czasie poprzez miesięczne odpisy amortyzacyjne. Wartością graniczną jest kwota 10 000 zł netto (w przypadku czynnych podatników VAT). Jeżeli wartość początkowa środka trwałego nie przekracza 10 000 zł netto, to podatnik może nie wprowadzać go do ewidencji środków trwałych (co oznacza, że nie musi dokonywać odpisów amortyzacyjnych), a poniesiony wydatek na ten środek można bezpośrednio zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów za ten miesiąc, w którym środek został oddany do użytkowania. Zobacz: Klasyfikacja Środków Trwałych ze stawkami amortyzacji i powiązaniem z KŚT 2010 Składniki majątku, które nie przekraczają wartości 10 000 zł netto, ale spełniają kryteria ustawy o PIT, podatnik może wprowadzić do ewidencji środków trwałych i dokonywać planowych odpisów amortyzacyjnych w ustalonym okresie amortyzacji, lub wprowadzić do ewidencji środków trwałych jako składnik o niskiej jednostkowej wartości z możliwością dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania do używania, lub w miesiącu następnym, bądź nie zaliczać składnika majątku o niskiej wartości do ewidencji środków trwałych, a wydatek na jego zakup zaksięgować bezpośrednio w koszty, w miesiącu oddania do użytkowania. Podsumowując powyższe rozważania, obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych wystąpi przy spełnieniu następujących warunków: wartość składnika majątku przekracza 10 000 zł, składnik majątku jest własnością lub współwłasnością dokonującego amortyzacji, składnik majątku jest nabyty lub wytworzony we własnym zakresie, składnik majątku jest kompletny i zdatny do użytku, ale w takim znaczeniu, w jakim będzie spełniał określoną funkcję w prowadzonej przez podatnika działalności. Środki trwałe niepodlegające amortyzacji Należy jeszcze podkreślić istotę zakupu i zakwalifikowania środka trwałego do amortyzacji. Pewne środki trwałe (określone w ustawie) mogą nie podlegać amortyzacji, pomimo spełnienia wymaganych warunków dotyczących, np. wartości początkowej tego środka - przekraczającej limit 10 000 zł. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych znajduje się zapis, który wyłącza pewne środki trwałe z amortyzacji. Między innymi dotyczy to: gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów, budynków mieszkalnych wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokali mieszkalnych, służących do prowadzenia działalności gospodarczej lub wydzierżawione albo wynajmowane na podstawie umowy - dotyczy to tylko takiej sytuacji, gdy jako podatnik nie zdecydujesz się na ich amortyzowanie, dzieł sztuki i eksponatów muzealnych, wartości firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż przez jej nabycie w drodze kupna, składników majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane. W tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano prowadzenia tej działalności. Przykład 1 – zakup środka trwałego i jego ewidencja Przedsiębiorstwo zakupiło sprzęt wykorzystywany do produkcji wyrobów. Będzie on użytkowany przez okres dłuższy niż 1 rok, a wartość jego wynosi 12 000 zł netto. Podatnik jest zobligowany do ujęcia zakupionego sprzętu w ewidencji środków trwałych. Przykład 2 - środki trwałe w ewidencji księgowej Zaksięgowanie środka trwałego na podstawie faktury będzie wyglądało następująco: Po stronie WN: Konto 010 – Środki trwałe Konto 221-2 - Rozliczenie VAT naliczonego Po stronie MA: Konto 201 - Rozrachunki z dostawcami Przyjęcie darowizny w postaci środka trwałego: Po stronie WN: Konto 0-10 Środki trwałe Po stronie MA: Konto 845 – Rozliczenia międzyokresowe Przyjęto zakupiony środek trwały do użytkowania: Po stronie WN: Konto 010 – Środki trwałe Po stronie MA: Konto 080 – Środki trwałe w budowie Wyposażenie Kwestia wyposażenia, została uregulowana szczegółowo w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia ksiąg przychodów i rozchodów z dnia 26 sierpnia 2003 r. W myśl za przywołanym rozporządzeniem, jako wyposażenie uznaje się składniki majątku, które służą wykonywaniu działalności gospodarczej, ale nie zostały zaliczone do środków trwałych, ze względu na nie spełnienie wymaganych kryteriów. Ponadto, w ewidencji wyposażenia rejestrować należy te składniki, których wartość wynosi więcej niż 1 500 zł netto, ale nie przekracza 3 500 zł netto. Do ewidencji wyposażenia wchodzić mogą również składniki, których użytkowanie nie potrwa dłużej niż rok. Dla przykładu nabyty sprzęt o wartości powyższej 10 000 zł netto, który można zaliczyć do środków trwałych, ale z którego będzie się korzystać mniej niż 1 rok można zaliczyć do wyposażenia. Oznacza to, że nie będzie on wprowadzany do ewidencji środków trwałych, a do ewidencji wyposażenia oraz można go ująć bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów. Przykład 3 - zakup wyposażenia i jego ewidencja Przedsiębiorstwo zakupiło komputer na potrzeby pracowników firmy, o wartości 2 000 zł netto. Komputer będzie użytkowany w firmie, krócej niż rok (np. 6 miesięcy). W związku z powyższym podatnik jest zobowiązany do ujęcia tego składnika w ewidencji wyposażenia. Wydatek zaliczony zostaje do kosztów uzyskania przychodów. Autor: Magda Okroj i Żaneta Dulczykowska, Pytanie: Istnieją trzy spółki: Spółka z która jest zarejestrowana w Polsce. Spółka z Niemiec GmBH & Co KG, w której udziałowcem jest osoba fizyczna (rezydent) z Niemiec. Spółka z sp. komandytowa, zarejestrowana w Polsce, w której komplementariuszem jest spółka z a komandytariuszami są trzy osoby fizyczne: dwie z Niemiec i jedna z Polski. Ta sama osoba fizyczna z Niemiec ma w spółce komandytowej w Niemczech (spółce z pkt. 2) 100% udziałów, natomiast w spółce nr 3 97% udziałów. Spółka z pkt. 2 ma 100% udziałów w spółce nr 1. Główny udziałowiec – osoba fizyczna z Niemiec sprawuje nad wszystkimi trzema spółkami kontrolę, ponadto spółka nr 1 i sp. z z pkt. 2 mają tego samego prezesa zarządu komplementariusza – osobę fizyczną (rezydenta z Polski). Czy Spółki z pkt. 1 i 3 będą ze sobą powiązane według ustawy o rachunkowości i według MSR? Odpowiedź Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 43 art. 31 ust. 1 ustawy z r. o rachunkowości – dalej – jednostkami powiązanymi są jednostki wchodzące w skład tej samej grupy kapitałowej, przy czym: grupę kapitałową tworzy jednostka dominująca i jednostki od niej zależne (art. 3 ust. 1 pkt 44 jednostką dominującą może być wyłącznie spółka handlowa lub przedsiębiorstwo państwowe (art. 3 ust. 1 pkt 37 jednostką zależną może być jednostka będąca spółką handlową lub podmiotem utworzonym i działającym zgodnie z przepisami obcego prawa handlowego (art. 3 ust. 1 pkt 39 spółka handlowa, o której mowa w przepisach to spółka funkcjonująca w oparciu o przepisy ustawy z r. Kodeks spółek handlowych – dalej a więc spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka komandytowo-akcyjna, spółka komandytowa, spółka partnerska lub spółka jawna. Warunkiem uznania danej jednostki za dominującą nad drugą jednostką jest sprawowanie przez tę pierwszą kontroli nad jednostką drugą, czyli posiadanie przez jednostkę pierwszą zdolności do kierowania polityką finansową i operacyjną jednostki drugiej w celu osiągania korzyści ekonomicznych z jej działalności (art. 3 ust. 1 pkt 37 i 34 W sytuacji przedstawionej w treści pytania mamy zaś: spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (umownie: spółka A), spółkę handlową prawa niemieckiego (umownie: spółka B) oraz spółkę komandytową (umownie: spółka C). Jedynym właścicielem spółki A jest niemiecka spółka B. Ponieważ spółka B nie stanowi spółki handlowej w rozumieniu przepisów nie może być ona uznana za jednostkę dominującą wobec spółki A. Tym samym spółka A nie stanowi jednostki zależnej od spółki B w rozumieniu przepisów Wspólnikami spółki C są: spółka A, dwie osoby fizyczne będące rezydentami Niemiec i jedna osoba fizyczna będąca rezydentem Polski. Spółka A na gruncie przepisów będzie stanowiła dla spółki C jednostkę dominującą, jeżeli wystąpią przesłanki świadczące o tym, że spółka A sprawuje kontrolę nad spółką C. Informacje zawarte w treści pytania nie pozwalają tego rozstrzygnąć. W tym celu należy przeanalizować treść umowy spółki C i wynikające z niej uprawnienia komplementariusza, tj. uprawnienia spółki A wobec spółki C. Oznaką sprawowania przez spółkę A kontroli nad spółką C może być przykładowo prawo spółki A do powoływania i odwoływania większości członków zarządu spółki C. Na gruncie MSR występuje pojęcie „podmioty powiązane". W myśl par. 9 Międzynarodowego Standardu Rachunkowości MSR 24 „Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych" – dalej MSR 24, ogłoszonego w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 1126/2008 z r. przyjmującym określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady, podmiot powiązany jest osobą lub jednostką związaną z jednostką, która sporządza sprawozdanie finansowe (nazywaną „jednostką sprawozdawczą"), przy czym: osoba lub bliski członek rodziny tej osoby jest związany z jednostką sprawozdawczą, jeżeli ta osoba: sprawuje kontrolę lub współkontrolę nad jednostką sprawozdawczą; ma znaczący wpływ na jednostkę sprawozdawczą; lub jest członkiem kluczowego personelu kierowniczego jednostki sprawozdawczej lub jej jednostki dominującej, jednostka jest związana z jednostką sprawozdawczą, jeżeli spełniony jest jeden z poniższych warunków: jednostka i jednostka sprawozdawcza są członkami tej samej grupy (co oznacza, że każda jednostka dominująca, zależna i współzależna jest związana z pozostałymi jednostkami); jedna jednostka jest jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem innej jednostki (lub jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem członka grupy, której członkiem jest ta inna jednostka); obydwie jednostki są wspólnymi przedsięwzięciami tego samego trzeciego podmiotu; jedna jednostka jest wspólnym przedsięwzięciem trzeciej jednostki, a dana inna jednostka jest jednostką stowarzyszoną trzeciej jednostki; jednostka jest programem świadczeń po okresie zatrudnienia na rzecz pracowników jednostki sprawozdawczej lub jednostki związanej z jednostką sprawozdawczą. Jeżeli jednostka sprawozdawcza jest sama w sobie takim programem, sponsorujący pracodawcy są również związani z jednostką sprawozdawczą; jednostka jest kontrolowana lub wspólnie kontrolowana przez osobę określoną w pkt. a); osoba określona w pkt. a) ppkt (i) ma znaczący wpływ na jednostkę lub jest członkiem kluczowego personelu kierowniczego jednostki (lub jednostki dominującej tej jednostki); jednostka lub dowolny członek grupy, której jednostka jest częścią, świadczy usługi kluczowego personelu kierowniczego na rzecz jednostki sprawozdawczej lub jej jednostki dominującej. Zgodnie z MSR 24 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością A będzie podmiotem powiązanym ze spółką komandytową C, jeżeli wystąpi choćby jedna z przedstawionych wyżej okoliczności. Dodatkowo warto pamiętać, iż zgodnie z definicjami zawartymi w załączniku A do Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 10 „Skonsolidowane sprawozdanie finansowe" – dalej MSSF 10: jednostka dominująca to jednostka, która kontroluje jedną lub więcej jednostek; jednostka zależna to jednostka, nad którą inne jednostka sprawuje kontrolę; jednostka dominująca oraz jej wszystkie jednostki zależne stanowią grupę kapitałową, przy czym MSR nie wymagają określonej formy prawnej dla tych jednostek. Na mocy par. 6 MSSF 10 uznaje się, iż inwestor sprawuje kontrolę nad jednostką, w której dokonano inwestycji, w przypadku gdy z tytułu swojego zaangażowania w tę jednostkę podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe, lub gdy ma prawa do zmiennych wyników finansowych, oraz ma możliwość wywierania wpływu na wysokość tych wyników finansowych poprzez sprawowanie władzy nad tą jednostką. W świetle powyższego oraz informacji przedstawionych w treści pytania należy stwierdzić, iż: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (A) sprawuje kontrolę nad spółką komandytową (C), a więc jest dla spółki C jednostką dominującą; spółka handlowa prawa niemieckiego (B) sprawuje kontrolę nad spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (A), a więc jest dla spółki A jednostką dominującą. Zatem spółka B sprawuje kontrolę nad spółką A, która z kolei sprawuje kontrolę nad spółką C. Tym samym spółki A, B i C wchodzą w skład tej samej grupy kapitałowej, co oznacza, że – na mocy par. 9 pkt b) ppkt (i) MSR 24 – spółka A jest jednostką związaną ze spółką C. Czy wszystkie błędy stwierdzone po dniu bilansowym traktuje się w ten sam sposób? 6 pytań do... Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Agata Wiktorowicz ekspert z działu audytu firmy PricewaterhouseCoopers Czy wszystkie błędy stwierdzone po dniu bilansowym traktuje się w ten sam sposób? Po dniu bilansowym jednostka może stwierdzić, że sporządzone sprawozdanie finansowe za ten rok zawiera błędy. Zależnie od tego, czy w chwili wykrycia błędu sprawozdanie finansowe zostało tylko sporządzone, sporządzone i zbadane przez biegłego rewidenta czy sporządzone, zbadane przez biegłego rewidenta i zatwierdzone przez zgromadzenie wspólników lub akcjonariuszy, podejście do korekty błędu jest różne. Jeżeli sprawozdanie zostało tylko sporządzone i znajduje się w trakcie badania przez biegłego rewidenta, to jednostka może wprowadzić korektę do ksiąg rachunkowych, a następnie do sprawozdania finansowego. Wystarczy wtedy poinformować o tym fakcie biegłego rewidenta badającego sprawozdanie. Nieco bardziej skomplikowana procedura obowiązuje, gdy jednostka stwierdzi popełnienie błędu w sprawozdaniu, które zostało już zbadane przez biegłego rewidenta. Zgodnie z ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości (art. 54 ust. 1), jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, powinna ona odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy. Jeżeli zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym, nie powodują zmiany stanu istniejącego na dzień bilansowy, to odpowiednie wyjaśnienia zamieszcza się w informacji dodatkowej. Ponadto jednostka ma obowiązek powiadomić biegłego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał. Informacje o skutkach istotnych zdarzeń, przekazane biegłemu rewidentowi przez kierownika jednostki po wyrażeniu opinii, lecz przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego, wymagają dodatkowego zbadania i - w razie potrzeby - wyrażenia opinii na nowo, z jednoczesnym unieważnieniem opinii poprzedniej oraz uzupełnienia raportu o aneks (pkt 60 Normy nr 1 wykonywania zawodu biegłego rewidenta - Ogólne zasady badania sprawozdań finansowych, stanowiącej załącznik nr 1 do uchwały nr 538/43/2002 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z 12 listopada 2002 r.). Najbardziej skomplikowany przypadek ma miejsce, jeżeli jednostka uzyskała informacje o zdarzeniach mających istotny wpływ na sprawozdanie finansowe lub świadczące o popełnieniu błędu w sprawozdaniu finansowym, które zostało juz zatwierdzone przez wspólników lub akcjonariuszy jednostki. W tej sytuacji zastosowanie ma art. 54 ust. 2 i 3 ustawy o rachunkowości. W którym roku obrotowym ująć korektę błędów wykrytych w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym? Ze względu na fakt, że sprawozdanie finansowe zostało już nie tylko zbadane przez biegłego rewidenta, ale także zatwierdzone przez walne zgromadzenie, nie ma już możliwości dokonywania jego zmian. Ze względu na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego nie można bowiem dokonywać zmian w sprawozdaniu finansowym, które po zatwierdzeniu stało się oficjalnym dokumentem podlegającym publikacji w powszechnie dostępnym wydawnictwie, jakim jest Monitor Polski B. W związku z tym ustawa o rachunkowości przewiduje, że jeżeli jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na sprawozdanie finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, to ich skutki ujmuje w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym informacje te otrzymała (art. 54 ust. 2 ustawy).W praktyce oznacza to, że jeżeli na przykład spółka w trakcie sporządzania sprawozdania finansowego za rok 2008 stwierdziła, że wystąpił błąd w sprawozdaniu finansowym za rok 2007, które zostało już zatwierdzone przez walne zgromadzenie, to korekta błędu powinna zostać wprowadzona w księgach rachunkowych roku obrotowego 2008. W jaki sposób ująć w księgach rachunkowych korektę błędów wykrytych w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym? Ponieważ błędy lub inne zdarzenia powodujące, że sprawozdania za lata poprzednie mogły wprowadzać odbiorcę sprawozdania w błąd, odnoszą się do zdarzeń gospodarczych mających miejsce w poprzednich latach i wpływających na wyniki finansowe w tych okresach, ich wpływ nie powinien być widoczny w wielkości wyniku finansowego za bieżący rok obrotowy. W związku z tym ustawa o rachunkowości przewiduje, że jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu podstawowego, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za spełniające wymagania w zakresie rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego, to kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako zysk (strata) z lat ubiegłych (art. 54 ust. 3 ustawy). Dzięki takiej konstrukcji wszystkie istotne zdarzenia gospodarcze, których wpływ powinien być widoczny w wartości przychodów lub kosztów w roku obrotowym, którego te zdarzenia dotyczą (czyli roku poprzedzającego bieżący rok obrotowy), zostaną ujęte od razu jako korekta wartości różnicy między przychodami i kosztami z lat poprzednich, czyli jako korekta wyników finansowych z lat poprzednich. W ujęciu praktycznym rozpatrzmy sytuację, gdy korekta błędu podstawowego dotyczy na przykład ujęcia kosztów odsetek od kredytu bankowego, które powinny zostać ujęte w kosztach roku obrotowego 2007, ale nie zostały ujęte w sprawozdaniu za ten rok, które zostało już zatwierdzone. W takiej sytuacji nie ma już możliwości ujęcia kosztu odsetek w kosztach roku 2007, ponieważ w trakcie zamykania ksiąg koszty zostały przeksięgowane na konto wyniku finansowego roku 2007, który w księgach roku finansowego 2008 wykazywany jest na koncie wyniku finansowego lat poprzednich. Dlatego korekta kosztu odsetek powinna zostać wykonana w korespondencji z tym ostatnim kontem, to jest z wynikiem finansowym z lat poprzednich. Czy każdy błąd można uznać za tzw. błąd podstawowy? Art. 54 ust. 3 ustawy o rachunkowości precyzuje, że błędem podstawowym jest tylko błąd, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za spełniające wymagania w zakresie rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Wskazówką do interpretacji powyższego wymagania może być przepis zawarty w punkcie 10 Normy nr 1 wykonywania zawodu biegłego rewidenta. Stanowi on, że badając przestrzeganie powyższego przepisu biegły rewident ma stwierdzić, czy sprawozdanie, jako całość, i stanowiące podstawę jego sporządzenia księgi rachunkowe (system księgowości) są wolne od uchybień polegających na pominięciu lub zniekształceniu informacji ważnych (istotnych) dla czytelnika i czy można uznać za wiarygodne (rzetelne, prawidłowe) i jasne informacje zawarte w tym sprawozdaniu. Kluczowym problemem staje się więc rozważenie, czy stwierdzony błąd jest istotny dla czytelnika. Jeżeli tak, to będziemy mieć do czynienia z błędem podstawowym. Jak przedstawić korekty błędów popełnionych w latach poprzednich w sprawozdaniu finansowym za bieżący rok? Ustawa w załącznikach precyzuje, jakie dodatkowe informacje powinna przedstawić w swoim sprawozdaniu finansowym jednostka, która dokonała korekty błędu podstawowego. Ustawa nie wymaga, aby jednostka wyodrębniła dodatkową pozycję w ramach pozycji bilansowej pasywów - Zysk (strata) z lat ubiegłych. W związku z tym w bilansie korekty błędów podstawowych powinny zostać przedstawione w ramach łącznej kwoty - Zysków (strat) z lat ubiegłych. Dodatkowe informacje są natomiast wymagane w Zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym. W sprawozdaniu tym jednostka powinna tuż pod pozycją - Kapitał (fundusz) własny na początek okresu, zamieścić pozycję - korekty błędów podstawowych, a następnie podać w osobnej pozycji informację o - Kapitale (funduszu) własnym na początek okresu - po korektach. Pierwsza omawiana pozycja powinna być zbieżna z informacją zamieszczoną w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym. Ostatnia z wymienionych pozycji powinna być sumą wartości kapitału (funduszu) własnego wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym i korekt błędów podstawowych. Analogiczne ujawnienie dotyczy części 7 Zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, dotyczącej zysków (strat) z lat ubiegłych. Także w tej części należy wykazać osobno zyski (straty) z lat ubiegłych zgodne z ostatnio zatwierdzonym sprawozdaniem finansowym oraz wpływ korekt błędów podstawowych, a następnie podsumowanie obu wartości. Ponadto w Dodatkowych informacjach i objaśnieniach należy podać informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego. Informacje te powinny zawierać opis stwierdzonych błędów i ich wpływ na sprawozdanie finansowe, tak aby zapewnić porównywalność danych liczbowych za rok obrotowy objęty sprawozdaniem i za lata poprzednie. Czy nowelizacja ustawy o rachunkowości z 18 marca 2008 r. wprowadzi zmiany w zakresie ujęcia błędów popełnionych w latach poprzednich? Nowelizacja ustawy o rachunkowości uchwalona 18 marca 2008 r. ( nr 63, poz. 393) nie zmieniła przepisów art. 53 ust. 1 i 2. Zmianie uległ natomiast art. 53 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Nowy przepis nie zmieni sposobu ujęcia korekty błędu w księgach rachunkowych, a jedynie zmieni terminologię używaną w takich przypadkach. Z ustawy usunięte zostanie sformułowanie, że korekta odnosi się do błędu podstawowego. Pozostanie jedynie określenie, że odnosi się ona do błędu. Ta drobna zmiana ma na celu dostosowanie polskiej ustawy do terminologii używanej w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej, gdzie analogiczna zmiana została dokonana kilka lat temu. Nowelizacja w zakresie tego przepisu ustawy wejdzie w życie 1 stycznia 2009 r. Rozmawiała AGNIESZKA POKOJSKA W związku ze zmianą ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości ( z 2013 r., poz. 330 z późn. zm.) wprowadzoną ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o rachunkowości ( z 2014 r., poz. 1100), która weszła w życie z dniem 5 września 2014 roku zostało uchylone rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz. U. z 2001 r. Nr 137 poz. 1539 z późn. zm.). Zmiana polega na wprowadzeniu pojęcia jednostki mikro dla organizacji, które nie prowadzą działalności gospodarczej oraz organizacji, które prowadzą działalność gospodarczą i spełniają przesłanki określone w art. 3 ust. 1a pkt. 1 i 2 ww. ustawy. Stosownie do art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy o rachunkowości jednostkami mikro w rozumieniu ustawy są: 1) spółki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej - z wyłączeniem jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, jednostek zamierzających ubiegać się albo ubiegających się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie przepisów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, oraz jednostek sektora finansów publicznych - jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: a) 1 500 000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) 3 000 000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 10 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty, 2) stowarzyszenia, związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, fundacje, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej, Należy podkreślić, że ww. ustawa zobowiązuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe w organizacji spełniającej ww. przesłanki do podjęcia decyzji czy jednostka sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z wprowadzonym przy tej zmianie załącznikiem nr 4 do ustawy o rachunkowości czy też zamierza sporządzać sprawozdania finansowe na zasadach ogólnych, zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o rachunkowości. W przypadku gdy organizacja, która nie prowadzi działalności gospodarczej nie podejmie decyzji o sporządzaniu sprawozdania, wg załącznika nr 4 będzie zobowiązana sporządzać sprawozdanie finansowe na zasadach ogólnych zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o rachunkowości. Należy podkreślić, że załącznik nr 4 do ustawy o rachunkowości prezentuje następujące elementy sprawozdania finansowego, które przygotowuje jednostka mikro: Informacje ogólne, Bilans, Informacje uzupełniające do bilansu oraz Rachunek zysków i strat. Jednocześnie stosownie do art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r., poz. 1118 ze zm.) prowadzenie przez organizacje pożytku publicznego: nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, odpłatnej działalności pożytku publicznego lub działalności gospodarczej wymaga rachunkowego wyodrębnienia tych form działalności w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z tych działalności, z zastrzeżeniem przepisów o rachunkowości. Mając na uwadze powyższe Departament Pożytku Publicznego wspólnie z przedstawicielami organizacji pozarządowych przygotował projekt wzorów formularzy sprawozdania finansowego, który uwzględnia wymóg wyodrębnienia ww. działalności organizacji, a także specyfikę tych podmiotów. Przedstawione formularze były konsultowane z organizacjami pozarządowymi oraz uzyskały pozytywną opinie Ministerstwa Finansów. Należy podkreślić, że powyższa zmiana ma zastosowanie już do sprawozdań finansowych za rok 2014. W związku z powyższym formularze dostępne w Bazie sprawozdań finansowych i merytorycznych organizacji pożytku publicznego uwzględniają powyższe zmiany i są wykorzystane do wypełnienia obowiązku sprawozdawczego przez organizacje pożytku publicznego. Organizacje pożytku publicznego, których rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, zobowiązane są zamieścić sprawozdania na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej do 15 lipca. WZÓR SPRAWOZDANIA Data utworzenia: 2015-02-12 08:57:51 przez: Jakub Szewczyk ; data modyfikacji: 2015-02-26 10:22:40 przez: Jakub Schimanek ZAKRES INFORMACJI WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM, O KTÓRYM MOWA W ART. 45 USTAWY, DLA ZAKŁADÓW UBEZPIECZEŃ I ZAKŁADÓW REASEKURACJI Wstęp obejmuje zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 6 ustawy Bilans Aktywa A. Wartości niematerialne i prawne 1. Wartość firmy 2. Inne wartości niematerialne i prawne i zaliczki na poczet wartości niematerialnych i prawnych B. Lokaty I. Nieruchomości 1. Grunty własne oraz prawo wieczystego użytkowania gruntu 2. Budynki, budowle oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu 3. Inwestycje budowlane i zaliczki na poczet tych inwestycji II. Lokaty w jednostkach podporządkowanych 1. Udziały lub akcje w jednostkach podporządkowanych 2. Pożyczki udzielone jednostkom podporządkowanym oraz dłużne papiery wartościowe emitowane przez te jednostki 3. Pozostałe lokaty III. Inne lokaty finansowe 1. Udziały, akcje oraz inne papiery wartościowe o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych 2. Dłużne papiery wartościowe i inne papiery wartościowe o stałej kwocie dochodu 3. Udziały we wspólnych przedsięwzięciach lokacyjnych 4. Pożyczki zabezpieczone hipotecznie 5. Pozostałe pożyczki 6. Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych 7. Pozostałe lokaty IV. Należności depozytowe od cedentów C. Aktywa netto ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający D. Należności I. Należności z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich 1. Należności od ubezpieczających, w tym: Od jednostek podporządkowanych Od pozostałych jednostek 2. Należności od pośredników ubezpieczeniowych, w tym: Od jednostek podporządkowanych Od pozostałych jednostek 3. Inne należności Od jednostek podporządkowanych Od pozostałych jednostek II. Należności z tytułu reasekuracji, w tym: 1. Od jednostek podporządkowanych 2. Od pozostałych jednostek III. Inne należności 1. Należności od budżetu 2. Pozostałe należności, w tym: Od jednostek podporządkowanych Od pozostałych jednostek E. Inne składniki aktywów I. Rzeczowe składniki aktywów II. Środki pieniężne III. Pozostałe składniki aktywów F. Rozliczenia międzyokresowe I. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego II. Aktywowane koszty akwizycji III. Zarachowane odsetki i czynsze IV. Inne rozliczenia międzyokresowe G. Należne wpłaty na kapitał podstawowy H. Akcje własne Aktywa razem Pasywa A. Kapitał własny I. Kapitał podstawowy II. Kapitał zapasowy III. Kapitał z aktualizacji wyceny IV. Pozostałe kapitały rezerwowe V. Zysk (strata) z lat ubiegłych VI. Zysk (strata) netto VII. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) B. Zobowiązania podporządkowane C. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe I. Rezerwa składek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasłego II. Rezerwa ubezpieczeń na życie III. Rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia IV. Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych V. Rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka) VI. Rezerwy na zwrot składek dla członków VII. Pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe określone w statucie VIII. Rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający D. Udział reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych (wartość ujemna) I. Udział reasekuratorów w rezerwie składek i w rezerwie na pokrycie ryzyka niewygasłego II. Udział reasekuratorów w rezerwie ubezpieczeń na życie III. Udział reasekuratorów w rezerwie na niewypłacone odszkodowania i świadczenia IV. Udział reasekuratorów w rezerwie na premie i rabaty dla ubezpieczonych V. Udział reasekuratorów w pozostałych rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych określonych w statucie VI. Udział reasekuratorów w rezerwie ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający E. Oszacowane regresy i odzyski (wielkość ujemna) 1. Oszacowane regresy i odzyski brutto 2. Udział reasekuratorów w oszacowanych regresach i odzyskach F. Pozostałe rezerwy I. Rezerwy na świadczenia emerytalne oraz inne obowiązkowe świadczenia pracowników II. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego III. Inne rezerwy G. Zobowiązania z tytułu depozytów reasekuratorów H. Pozostałe zobowiązania i fundusze specjalne I. Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich 1. Zobowiązania wobec ubezpieczających, w tym: Wobec jednostek podporządkowanych Wobec pozostałych jednostek 2. Zobowiązania wobec pośredników ubezpieczeniowych, w tym: Wobec jednostek podporządkowanych Wobec pozostałych jednostek 3. Inne zobowiązania z tytułu ubezpieczeń, w tym: Wobec jednostek podporządkowanych Wobec pozostałych jednostek II. Zobowiązania z tytułu reasekuracji, w tym: 1. Wobec jednostek podporządkowanych 2. Wobec pozostałych jednostek III. Zobowiązania z tytułu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych oraz pobranych pożyczek, w tym: 1. Zobowiązania zamienne na akcje zakładu ubezpieczeń 2. Pozostałe IV. Zobowiązania wobec instytucji kredytowych V. Inne zobowiązania 1. Zobowiązania wobec budżetu 2. Pozostałe zobowiązania Wobec jednostek podporządkowanych Wobec pozostałych jednostek VI. Fundusze specjalne I. Rozliczenia międzyokresowe 1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów 2. Ujemna wartość firmy 3. Przychody przyszłych okresów Pasywa razem Pozycje pozabilansowe 1. Należności warunkowe, w tym: otrzymane gwarancje i poręczenia pozostałe 2. Zobowiązania warunkowe, w tym: udzielone poręczenia i gwarancje weksle akceptowane i indosowane aktywa z zobowiązaniem odsprzedaży inne zobowiązania zabezpieczone na aktywach lub na przychodach 3. Zabezpieczenia z tytułu reasekuracji ustanowione na rzecz zakładu ubezpieczeń 4. Zabezpieczenia z tytułu reasekuracji ustanowione przez zakład ubezpieczeń na rzecz cedentów 5. Obce składniki aktywów nieujęte w aktywach Techniczny rachunek ubezpieczeń majątkowych i osobowych I. Składki (1–2–3+4) 1. Składki przypisane brutto 2. Udział reasekuratorów w składce przypisanej 3. Zmiana stanu rezerw składek i rezerwy na ryzyko niewygasłe brutto 4. Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerw składek II. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione z ogólnego rachunku zysków i strat III. Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym IV. Odszkodowania i świadczenia (1+2) 1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone na udziale własnym Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto Udział reasekuratorów w odszkodowaniach i świadczeniach wypłaconych 2. Zmiana stanu rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia na udziale własnym Zmiana stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia brutto Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia V. Zmiany stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym 1. Zmiany stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto 2. Udział reasekuratorów w zmianie stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych VI. Premie i rabaty na udziale własnym łącznie ze zmianą stanu rezerw VII. Koszty działalności ubezpieczeniowej 1. Koszty akwizycji W tym zmiana stanu aktywowanych kosztów akwizycji 2. Koszty administracyjne 3. Prowizje reasekuracyjne i udział w zyskach reasekuratorów VIII. Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym IX. Zmiany stanu rezerw na wyrównanie szkodowości (ryzyka) X. Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych Techniczny rachunek ubezpieczeń na życie I. Składki 1. Składki przypisane brutto 2. Udział reasekuratorów w składce przypisanej brutto 3. Zmiana stanu rezerw składek i na ryzyko niewygasłe brutto 4. Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerw składek II. Przychody z lokat 1. Przychody z lokat w nieruchomości 2. Przychody z lokat w jednostkach podporządkowanych z udziałów lub akcji z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych z pozostałych lokat 3. Przychody z innych lokat finansowych z udziałów, akcji, innych papierów wartościowych o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych z dłużnych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych o stałej kwocie dochodu z lokat terminowych w instytucjach kredytowych z pozostałych lokat 4. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat 5. Wynik dodatni z realizacji lokat III. Niezrealizowane zyski z lokat IV. Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym V. Odszkodowania i świadczenia 1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone na udziale własnym Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto Udział reasekuratorów w odszkodowaniach i świadczeniach wypłaconych 2. Zmiana stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia na udziale własnym Rezerwy brutto Udział reasekuratorów VI. Zmiany stanu innych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym 1. Zmiana stanu rezerw w ubezpieczeniach na życie na udziale własnym rezerw brutto na udziale reasekuratorów 2. Zmiana stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym dla ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający rezerw brutto na udziale reasekuratorów 3. Zmiana stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych przewidzianych w statucie na udziale własnym rezerw brutto na udziale reasekuratorów VII. Premie i rabaty łącznie ze zmianą stanu rezerw na udziale własnym VIII. Koszty działalności ubezpieczeniowej 1. Koszty akwizycji W tym zmiana stanu aktywowanych kosztów akwizycji 2. Koszty administracyjne 3. Prowizje reasekuracyjne i udziały w zyskach IX. Koszty działalności lokacyjnej 1. Koszty utrzymania nieruchomości 2. Pozostałe koszty działalności lokacyjnej 3. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat 4. Wynik ujemny z realizacji lokat X. Niezrealizowane straty na lokatach XI. Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym XII. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione do ogólnego rachunku zysków i strat XIII. Wynik techniczny ubezpieczeń na życie Ogólny rachunek zysków i strat I. Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych lub ubezpieczeń na życie II. Przychody z lokat 1. Przychody z lokat w nieruchomości 2. Przychody z lokat w jednostkach podporządkowanych z udziałów i akcji z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych z pozostałych lokat 3. Przychody z innych lokat finansowych z udziałów, akcji, innych papierów wartościowych o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych, z dłużnych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych o stałej kwocie dochodu z lokat terminowych w instytucjach kredytowych z pozostałych lokat 4. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat 5. Wynik dodatni z realizacji lokat III. Niezrealizowane zyski z lokat IV. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione z technicznego rachunku ubezpieczeń na życie V. Koszty działalności lokacyjnej 1. Koszty utrzymania nieruchomości 2. Pozostałe koszty działalności lokacyjnej 3. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat 4. Wynik ujemny z realizacji lokat VI. Niezrealizowane straty na lokatach VII. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione do technicznego rachunku ubezpieczeń majątkowych i osobowych VIII. Pozostałe przychody operacyjne IX. Pozostałe koszty operacyjne X. Zysk (strata) z działalności operacyjnej XI. Zyski nadzwyczajne XII. Straty nadzwyczajne XIII. Zysk (strata) brutto XIV. Podatek dochodowy XV. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) XVI. Zysk (strata) netto Zestawienie zmian w kapitale własnym I. Kapitał własny na początek okresu (BO) – Korekty błędów podstawowych Kapitał własny na początek okresu (BO), po korektach 1. Kapitał podstawowy na początek okresu Zmiany kapitału podstawowego a) zwiększenie (z tytułu) – emisji akcji b) zmniejszenie (z tytułu) – umorzenia akcji Kapitał podstawowy na koniec okresu 2. (uchylona) 3. (uchylona) 4. Kapitał zapasowy na początek okresu Zmiany kapitału zapasowego a) zwiększenie (z tytułu) – emisji akcji powyżej wartości nominalnej – podziału zysku (ustawowo) – podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość) b) zmniejszenie (z tytułu) – pokrycia straty Kapitał zapasowy na koniec okresu 5. Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu Zmiany kapitału z aktualizacji wyceny a) zwiększenie (z tytułu) b) zmniejszenie (z tytułu) – zbycia środków trwałych Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu 6. Pozostałe kapitały rezerwowe na początek okresu Zmiany pozostałych kapitałów rezerwowych a) zwiększenie (z tytułu) b) zmniejszenie (z tytułu) Pozostałe kapitały rezerwowe na koniec okresu 7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu Zysk z lat ubiegłych na początek okresu – Korekty błędów podstawowych Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach a) zwiększenie (z tytułu) – podziału zysku z lat ubiegłych b) zmniejszenie (z tytułu) Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu Strata z lat ubiegłych na początek okresu – Korekty błędów podstawowych Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach a) zwiększenie (z tytułu) – przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia b) zmniejszenie (z tytułu) Strata z lat ubiegłych na koniec okresu Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu 8. Wynik netto a) zysk netto b) strata netto c) odpisy z zysku II. Kapitał własny na koniec okresu (BZ) III. Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku (pokrycia straty) Rachunek przepływów pieniężnych (metoda bezpośrednia) A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej I. Wpływy 1. Wpływy z działalności bezpośredniej oraz reasekuracji czynnej Wpływy z tytułu składek brutto Wpływy z tytułu regresów, odzysków i zwrotów odszkodowań Pozostałe wpływy z działalności bezpośredniej 2. Wpływy z reasekuracji biernej Wpłaty reasekuratorów z tytułu udziału w odszkodowaniach Wpływy z tytułu prowizji reasekuracyjnych i udziałów w zyskach reasekuratorów Pozostałe wpływy z reasekuracji biernej 3. Wpływy z pozostałej działalności operacyjnej Wpływy z tytułu czynności komisarza awaryjnego Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych składników aktywów trwałych innych niż lokaty Pozostałe wpływy II. Wydatki 1. Wydatki z tytułu działalności bezpośredniej i reasekuracji czynnej Zwroty składek brutto Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto Wydatki z tytułu akwizycji Wydatki o charakterze administracyjnym Wydatki z tytułu likwidacji szkód i windykacji regresów Wypłacone prowizje i udziały w zyskach z tytułu reasekuracji czynnej Pozostałe wydatki z działalności bezpośredniej oraz reasekuracji czynnej 2. Wydatki z tytułu reasekuracji biernej Składki zapłacone z tytułu reasekuracji Pozostałe wydatki z tytułu reasekuracji biernej 3. Wydatki z pozostałej działalności operacyjnej Wydatki z tytułu czynności komisarza awaryjnego Nabycie wartości niematerialnych i prawnych i rzeczowych składników aktywów trwałych innych niż lokaty Pozostałe wydatki operacyjne III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I–II) B. Przepływy z działalności lokacyjnej I. Wpływy 1. Zbycie nieruchomości 2. Zbycie udziałów, akcji w jednostkach podporządkowanych 3. Zbycie udziałów, akcji, w pozostałych jednostkach oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych 4. Realizacja dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez jednostki podporządkowane oraz spłata pożyczek udzielonych tym jednostkom 5. Realizacja dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez pozostałe jednostki 6. Likwidacja lokat terminowych w instytucjach kredytowych 7. Realizacja pozostałych lokat 8. Wpływy z nieruchomości 9. Odsetki otrzymane 10. Dywidendy otrzymane 11. Pozostałe wpływy z lokat II. Wydatki 1. Nabycie nieruchomości 2. Nabycie udziałów, akcji w jednostkach podporządkowanych 3. Nabycie udziałów, akcji w pozostałych jednostkach oraz jednostek uczestnictwa, i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych 4. Nabycie dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez jednostki podporządkowane oraz udzielenie pożyczek tym jednostkom 5. Nabycie dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez pozostałe jednostki 6. Nabycie lokat terminowych w instytucjach kredytowych 7. Nabycie pozostałych lokat 8. Wydatki na utrzymanie nieruchomości 9. Pozostałe wydatki na lokaty III. Przepływy pieniężne netto z działalności lokacyjnej (I–II) C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 1. Wpływy netto z emisji akcji oraz dopłat do kapitału 2. Kredyty, pożyczki oraz emisja dłużnych papierów wartościowych 3. Pozostałe wpływy finansowe II. Wydatki 1. Dywidendy 2. Inne niż, wypłata dywidend, wydatki z tytułu podziału zysku 3. Nabycie akcji własnych 4. Spłata kredytów, pożyczek oraz wykup własnych dłużnych papierów wartościowych 5. Odsetki od kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych 6. Pozostałe wydatki finansowe III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I–II) D. Przepływy pieniężne netto, razem ( I) E. Bilansowa zmiana środków pieniężnych, w tym: – zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym: – o ograniczonej możliwości dysponowania Dodatkowe informacje i obj a śn ien ia obejmują zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 6 ustawy.

art 3 ustawy o rachunkowości